Zagadka nr 1

Czy potrafisz rozpoznać, który z tych szkiców został narysowany przez człowieka?

Ciekawostka: Wytrenowanie algorytmu do robienia „dziecinnych obrazków” kotków jest dużo bardziej złożone niż wygenerowanie fotorealistycznego „zdjęcia” kota. Pozornie banalny szkic wymaga od komputera przetworzenia dużo bardziej abstrakcyjnego i syntetycznego konceptu wizerunku kota, zawierającego małą ilość informacji, podczas gdy zdjęcie zawiera dużo więcej szczegółów i danych na których może uczyć się algorytm.

Odpowiedź na zagadkę: Przez człowieka narysowany jest kot nr 1.


GDY SZTUCZNA INTELIGENCJA DZIAŁA DOBRZE, STAJE SIĘ NIEWIDOCZNA.

Robiąc ekspresowy przegląd cyfrowych rewolucji, które zmieniły nasze życie w ostatnich dekadach, możemy wspomnieć o:

  1. Upowszechnieniu komputerów osobistych w latach 80.
  2. Eksplozji internetu pod koniec lat  90.
  3. Rozpowszechnieniu smartfonów i permanentnego podłączenia do sieci w drugiej dekadzie lat dwutysięcznych.

Śmiało można przewidywać, że rozwój sztucznej inteligencji będzie kolejnym podobnym technologicznym przełomem, który diametralnie wpłynie na nasze codzienne życie.

O ile jednak wszyscy wiemy, jak wygląda nasz smartfon i do czego go używamy, wiemy gdzie “zaczyna się” internet, jak do niego “wejść” i z niego “wyjść”, to jak zrozumieć zjawisko, którego jedną z cech jest znikanie z naszego pola widzenia?

  • Znikają kasjerzy w sklepach
  • Znikają kierowcy w autonomicznych samochodach
  • Nie zastanawiamy się, jak gdzieś dojechać – zaufaliśmy, że algorytm najlepiej doprowadzi nas do celu
  • Znikają z naszej świadomości decyzje: co oglądać, czego posłuchać?
  • Niewidoczny jest “narrator”, który wybiera dopasowane do nas informacje i reklamy, gdy  niezobowiązująco sprawdzamy “co się dzieje”

W zautomatyzowanych magazynach panuje ciemność, bo roboty nie potrzebują światła do pracy. W internetowych dyskusjach coraz częściej można spotkać nieistniejących ludzi, którzy mają realistyczną twarz i całkiem racjonalne poglądy. Na popularnych serwisach możemy przeczytać artykuły pisane przez syntetycznych dziennikarzy, a pokazywane jako ciekawostki “deep fake’i” są tylko pierwiosnkiem możliwości alternatywnych rzeczywistości, jakie niedługo każdy będzie w stanie wygenerować, nie wstając ze swojej kanapy.

Zagadka nr 2

Która z poniższych twarzy należy do prawdziwego człowieka?

Odpowiedź: Żadna!

Ciekawostka: Sprawdź jak komputery radzą sobie z generowaniem obrazów ludzkich twarzy na stronie www.thispersondoesnotexist.com

Kilkoro

Do obserwowania tego świata niezmiennie służy nam osobisty komputer, który nie miał żadnych aktualizacji od czasów, gdy pod Krakowem biegały mamuty. Nasz mózg dużo częściej, niż byśmy chcieli, działa na autopilocie, a kilka prostych emocji, którym podlegamy, tworzy wyrafinowane kombinacje i zalewa nas koktajlami neuroprzekaźników. Tylko pozornie wydaje nam się, że wiemy co się z nami dzieje, a podejmowane przez nas decyzje są świadome.

Możemy mieć nadzieję, że nasza kora czołowa nauczy się rozróżniać świat fikcyjny od realnego. Nie jesteśmy jednak w stanie zapanować nad naszym gadzim mózgiem, który zawsze chce WIĘCEJ I BARDZIEJ, a tego cyfrowy świat jest nam w stanie dostarczać w nieograniczonych ilościach. Nie oszukamy wbudowanego w nasz mózg systemu oszczędzania energii – po co ją marnować na analizowanie i poszukiwanie, kiedy gotowe rozwiązania dostępne są na wyciągnięcie ręki.

Nie piszę tego z pozycji strachu i technosceptycyzmu. Wręcz przeciwnie, zafascynowany jestem, jak głęboko temat sztucznej inteligencji wchodzi w zagadnienia dotyczące ludzkiej natury. Do jej zrozumienia nie wystarczy poznanie algorytmów, musimy uruchomić empatię, zastanowić się nad etyką i moralnością, nad naszymi emocjami, i mechanizmami działania naszego własnego umysłu.

Sztuczna inteligencja to efemeryczne zjawisko funkcjonujące w naszej świadomości na styku popkultury, filmów science-fiction i futurystycznych, wyrwanych z kontekstu prognoz, docierających do nas z mediów, ciągle jawiące się jako “coś co ma się dopiero wydarzyć”.

Poza naszą świadomością przemyka fakt, że sztuczna inteligencja funkcjonuje już z nami na co dzień, w  subtelny sposób kształtuje nasze poglądy, wybierając informacje, które do nas docierają, kształtuje nasz gust, wybierając za nas muzykę i filmy, coraz częściej rozmawiamy z nieistniejącymi “ludźmi” i czytamy napisane przez nich artykuły oraz wiadomości.

Szybka wizualizacja tempa, w jakim przyszłość zmierza w naszym kierunku.

Spersonalizowane technologie tak głęboko wnikają w nasze prywatne życie, zarówno w skali indywidualnej jak i społecznej, że nie da się ich zrozumieć bez refleksji nad psychologią, możliwościami poznawczymi naszych mózgów i dynamiką zachowań społecznych. 

TO JEST WSPANIAŁY TEMAT DO PRACY W SZKOLE!